پایگاه دانش مدیریت بهره وری

مرکز نشر اطلاعات کاربردی مهندسی صنایع و مدیریت

پایگاه دانش مدیریت بهره وری

مرکز نشر اطلاعات کاربردی مهندسی صنایع و مدیریت

این پایگاه علمی با هدف آموزش مفاهیم علمی و کاربردی مهندسی صنایع و مدیریت، به زبانی شیوا و ساده برای مهندسان، مدیران، دانشجویان و فارغ التحصیلان مهندسی صنایع و مدیریت و تمامی هموطنان عزیز و علاقمندان به علم و هنر مدیریت و مهندسی صنایع راه اندازی شده است. امید است مطالب ارایه شده در این پایگاه علمی، مفید فایده واقع شود و بتواند سهمی هرچند اندک در توسعه و بالندگی کشور عزیزمان بردارد. شما می توانید با اعلام و ارسال نظرات ارزشمند خود، در پربارتر شدن محتوای این پایگاه سهیم باشید.
email: kheradmand.aut@gmail.com

پیوندها

 ارگونومی در لغت به معنای اصول و قانون کار میباشد (Ergo به معنی کار و Nomos  به معنی قانون و اصول). و در عمل به مفهوم تطابق و سازگاری محیط کار ، ابزار کار و شرایط کار با تواناییهای جسمی و روانی انسانهاست . ارگونومی یا مهندسی فاکتورهای انسانی دانشی است کاربردی مرکب از علوم پایه مختلف از جمله فیزیولوژی، روانشناسی ، فیزیک ، مکانیک ، طراحی ، آمار ، ریاضی ، جامعه‌شناسی ، مدیریت و بسیاری موارد دیگر ؛ این علوم در کنار هم اصول ارگونومی را شکل داده و به طراحی بهتر سازمان در جهت بهره‌ور بودن نیروی کار کمک نموده و میزان رفاه و سازگاری انسانها با محیط کار را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهند. از اینرو حفظ و صیانت از نیروی انسانی به عنوان رسالتی مهم مطرح می‌گردد و در این میان، بخش عمده‌ای از مواردی که سلامت جسمی و روحی نیروی کار را به خطر می‌اندازد مربوط به شرایط ارگونومی محیطهای کاری می‌باشد .

ارگونومی با ارزیابی قابلیتها و محدودیتهای انسان (بیومکانیک و آنتروپومتری) ، استرسهای کاری و محیطی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی ) ، نیروهای استاتیک و دینامیک روی بدن انسان (بیومکانیک) ، احتیاط (روانشناسی صنعتی) ، خستگی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی) ، طراحی و آموزش و طراحی ایستگاه کاری و ابزارها (آنتروپومتری و مهندسی ) سر و کار دارد .

اصول ارگونومی در صنعت عبارتند از :

1- طراحی تغییر ، جایگزینی و نگهداری تجهیزات برای ارتقای بهره‌وری ، زندگی کاری و کیفیت تولید .

2- طراحی و تغییر فضاهای کاری و جانمایی کاری برای سهولت و سرعت عملیات خدمات و نگهداری .

3- طراحی و تغییر روشهای کاری شامل اتوماسیون و تخصیص وظیفه بین اپراتور و ماشین .

4- کنترل فاکتورهای فیزیکی (گرما ، سرما ، صدا ، ارتعاش ، نور) در محل کار برای تولید بهتر و ایمنی کارکنان .

با توجه به آنچه تاکنون بیان نمودیم حیطه‌های عملکردی ارگونومی را می‌توان به شرح زیر خلاصه نمود :

1- بررسی میزان توانمندی شاغلین با توجه به نوع کار و انرژی مصرفی .

2- مطالعه ابعاد فیزیکی بدن (آنتروپومتری) و کاربرد این دسته از اطلاعات در طراحی ایستگاههای کاری .

3- طراحی ارگونومیک ابزارهای دستی .

4- طراحی ایستگاههای کار نشسته ، ایستاده ، یا توام و آنالیز سیستم انسان ـ ماشین .

5- بررسیهای روانشناختی از دیدگاه نحوه ارتباط بین افراد .

6- تعیین رژیمهای کار و استراحت (زمانهای استراحت و مدت انجام کار) .

7- بررسی روشهای حمل دستی کالا و طراحی خطوط بسته‌بندی و بارگیری دستی .

8- بررسی صدمات اسکلتی عضلانی مرتبط با کار و آنالیز وضعیتهای بدنی .

9- بیومکانیک شغلی .

10- ارگونومی و کار در منزل .

11- کاربرد بهینه رنگ و موسیقی در محیطهای کار .